Saudijska Arabija posljednjih nekoliko godina investirala je ogroman novac u kompanije širom svijeta, između ostalog i u one iz američke Silikonske doline koje se bave naprednim tehnologijama.
Sada se te investicije nalaze pod lupom javnosti zbog nestanka novinara Washington Posta Jamala Khashoggija, za kojeg se sumnja da je ubijen u saudijskom konzultatu u Turskoj, što vlasti Saudijske Arabije negiraju.
Amerikanci najveći dobitnici
Američke tehnološke kompanije najveći su dobitnik nastojanja Saudijske Arabija da uloži novac u firme koje nemaju veze s naftom, i da na taj način diversifikuje svoju ekonomiju.
Te firme dobile su proteklih godina milijarde dolara direktno iz saudijskog državnog investicionog fonda (PIF), ili pak preko fonda japanskog SoftBanka, čiji je najveći donator upravo Saudijska Arabija.
Osim tehnoloških firmi, mnoge druge kompanije širom svijeta, koje se bave izgradnjom infrastrukure, hotelima ili pak čelikom, dobile su saudijski novac, pišu američki mediji, prenosi BiznisInfo.
Saudijski fond PIF povećao je investicije nakon što je princ Mohammed bin Salman preuzeo upravljanje državom 2015.
Rijad je osigurao 45 milijardi dolara samo za Vision Fund japanskog SoftBanka, što je skoro 50 posto kapitala kojim raspolaže taj fond koji ulaže u tehnološke gigante.
Nezavisno od toga, PIF je investirao 3,5 milijardi dolara u američki Uber 2016.
Fond je također stekao udio oko 5 posto u najvećem američkom i svjetskom proizvođaču električnih automobila – Tesli.
Prošlog mjeseca PIF je također najavio ulaganje milijardu dolara u Teslinog rivala Lucid Motors.
Ranije ove godine fond je dao skoro pola milijarde dolara za Magic Leap, tehnološku kompaniju koja radi na razvoju vještačke realnost (augmented reality).
Suvlasnici ArcelorMittala
No, Saudijska Arabija ne ulaže samo u tehnologiju.
PIF je osigurao 20 milijardi dolara za Blackstone investicijski fond, koji je uspostavljen radi investiranja više od 100 milijardi dolara u infrastrukturne projekte, uglavnom u SAD.
PIF ima udio i u najvećem svjetskom proizvođaču čelika koji ima fabrike i u BiH – ArcelorMittalu.
Saudijci imaju udio i AccorInvestu, vlasniku velikog međunarodnog lanca hotela Accor koji je, između ostalog, odnedavno snažno prisutan i na tržištu BiH.
Druge velike investicije
Prošle godine Saudijci su investirali 4,4 milijarde dolara u WeWork, startap koji se bavi upravljanjem nekretninama za zajednički rad (co-working spaces) u gradovima širom svijeta.
Ove godine osigurali su investiciju od 2,25 milijardi dolara u GM Cruise Holdings (GM), firmu američkog General Motorsa koja se bavi razvojem autonomnih vozila.
Ostale pozante zapadne kompanije koje su primile kaš iz Rijada preko Vision Funda su Slack, DoorDash i Improbable Worlds. Taj fond također drži 25 posto u britanskoj softverskoj firmi Arm Holdings itd.
Privatni investitori
Osim toga, veliki broj privatnih investitora iz Saudijske Arabije investirao je u zapadne kompanije. Najpoznatiji privatni investitor je princ Alwaleed Bin Talal.
On je suvlasnik Twittera, a nedavno je stekao udio i u mreži Snapchat u koju je uložio 250 miliona dolara u maju.
Njegova firma Kingdom Holding drži udio u Lyftu i francuskoj muzičkoj kompaniji Deezer.
